Eser Adı | Karatay Medresesi |
Türü | Medrese |
Dönemi | Selçuklu (II. İzzeddin Keykavus Dönemi) |
Şimdiki Durumu | ? |
Yapım Tarihi | 1249/1250 |
Yaptıran | Celaleddin Karatay |
Yer / Adres | Selçuk Mahallesi, Karadayı Sokak, Kaleiçi |
Karatay Camii, Karatay Mescidi, Karatay Medresesi ve Karatay Hankahı gibi isimlerle de anılan eser yapı kitabesinde “Darü’s-Süleha (Salihler Evi)” olarak belirtilmektedir. Selçuklu Dönemi’ne ait olan yapı, doğu-batı istikametinde, tek katlı, kareye yakın dikdörtgen bir plana ve iki eyvanlı, açık avlulu bir düzene sahiptir. Gösterişli bir taç kapısı bulunmaktadır.
Kesme taştan yapılmış taç kapısı batı cephesinde yer alır. Kapıyı geometrik motiflerle süslenmiş 3 bordür her iki yandan çerçevelemektedir. Kapı kemerinin başlangıç kısmında karşılıklı olarak akanthus yapraklı başlıklara sahip sütunceler yer almaktadır. Kemerin üzengilerinin alt kısmında yine iki yanda sütuncelerin sınırlandırdığı mukarnaslı mihrabiyeler bulunmaktadır. Kapının üst kısmında iki farklı yazı karakterine sahip iki parçadan oluşan 9 satırlık Arapça bir kitabe yer almaktadır. Taç kapının ardında yer alan sivri tonozlu giriş eyvanı dikdörtgen bir avluya açılır. Giriş eyvanının tam karşısında, avlunun doğusunda her ikisi de sivri tonozlu olmak üzere ana eyvan ve ona bitişik şekilde daha küçük bir eyvan yer almaktadır. Ana eyvanın güney duvarında yandan ve üstten bitkisel ve geometrik motiflerle süslenmiş bordürlerin çerçevelediği mihrap bulunmaktadır.
R. M. Riefstahl, Cenubi Garbi Anadolu’da Türk Mimarisi, İstanbul 1941, 71-72.
O. Turan, Celâleddin Karatay, Vakıfları ve Vakfiyeleri, Belleten XII/45, 1948, 17-171.
K. Turfan, 1955 Yılı Antalya Merkez Eski Eser Fişleri. Antalya 1955, no. 45.
Türkiye’de Vakıf Abideler ve Eski Eserler (I), Vakıflar Genel Müdürlüğü Yayınları, 1983, 557-562.
L. Yılmaz, Antalya: Bir Ortaçağ Türk Şehrinin Mimarlık Mirası ve Şehir Dokusunun Gelişimi (16. Yüzyılın Sonuna Kadar), Ankara 2002, 56-65.
T.C. Antalya Valiliği, Antalya Kültür Envanteri (Merkez), Antalya 2003, 34.
A. L. Armağan, “XVI. Yüzyılda Antalya’da Dini – Sosyal Yapılar ve Şehrin Demografik Durumu Üzerine Bir Araştırma,” Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi, Tarih Bölümü, Tarih Araştırmaları Dergisi XX/36, 2004, 16-17.
C. C. Sönmez, Antalya Kaleiçi Selçuklu ve Beylikler Dönemi Eserleri, Antalya 2009, 203-259.
L. Yılmaz – K. Tuzcu, Antalya’da Türk Dönemi Kitabeleri, Haarlem 2010, 186-188.
M. Demir, Türkiye Selçuklu Emiri Celâleddin Karatay ve Antalya Dârü’s-Sülehâsı, Mediterranean Journal of Humanities IX/1, 2019, 127-140.