fbpx

Eser Adı Balibey Camii (Balbey Camii)
Türü Cami
Dönemi Osmanlı
Şimdiki Durumu Cami olarak hizmet vermektedir.
Yapım Tarihi 15. yüzyıl
Yaptıran Bali Bey
Yer / Adres Balbey, Şht. Binbaşı Cengiz Toytunç Cd. 46a, 07040 Muratpaşa/Antalya

Banisi Bali Bey’in 1494/1495 yıllarındaki ölümü ve ayrıca cami plan ve düzeni göz önünde bulundurularak 15. yüzyılın sonlarında inşa edildiği düşünülen cami kare planlıdır ve üstü kubbe ile örtülüdür. Süslemelerle bezeli bir mihrabı ve tamamen ahşaptan yapılmış bir minberi bulunmaktadır. Kuzeybatı köşesinde tek şerefeli minaresi yer almaktadır.

Kare planlı cami yapısı sekizgen kasnak üzerine oturan bir kubbe ile örtülüdür. Doğu, batı ve güney cephelerinde alt ve üst seviyede olmak üzere dikdörtgen formlu pencereler cephelere hareket sağlar. Kuzey cephesinde basık kemerli giriş kapısı ve iki yanında dikdörtgen formlu, yuvarlak kemerli pencereler bulunmaktadır. Kapının hemen üstündeki alınlık kısmında 1849/1850 (H. 1266) tarihli bir onarım kitabesinin bulunduğu eski eser fişinde kayıtlı olmasına rağmen günümüze ulaşmamıştır. Kapının hizasında olmak üzere saçağın hemen altında ise duvara gömülü vaziyetteki bir taş üzerinde başka bir kitabeye rastlanır.

Harim, kare planlı ve kubbe ile örtülüdür. Kubbeye geçiş pandantiflerle sağlanmıştır. Kubbe ve pandantif göbekleri barok etkili kalem işleri ile süslenmiştir. Güney cephenin ortasına yerleştirilmiş mihrap nişi yuvarlak kemerlidir; barok etkili süslemelerle bezeli mihrap tepeliği bir ayet kitabesi taşımaktadır. Mihrabın her iki yanında yer alan pandantiflerde ve üst düzeydeki pencerelerin üst kısmında bulunan barok etkili süslemelerin içerisinde Hz. Muhammed ve dört halifenin adı yazılıdır. Mihrabın batısında tamamen ahşaptan yapılmış minber yer alır. Kuzey cephede yer alan ahşap kadınlar mahfiline harim kapısından girildiğinde doğuda bulunan 16 basamaklı ahşap merdivenle çıkılır.

Kuzeybatı köşesinde yer alan minare 1963 yılında yeniden inşa ettirilmiştir. Altıgen kaide üzerinde yükselen silindirik gövdeye pahlanarak oluşturulmuş sekizgen bir pabuç ile geçilir. Dört sıra saçak kirpi ile şerefeye geçişin ardından külahla örtülü petek kısmı ile sonlanır.

Referans

S. F. Erten, Antalya Livası Tarihi, İstanbul 1338-1340 (1922-1924), 79.
K. Turfan, 1955 Yılı Antalya Merkez Eski Eser Fişleri. Antalya 1955, no. 26
Türkiye’de Vakıf Abideler ve Eski Eserler (I), Vakıflar Genel Müdürlüğü Yayınları, 1983, 555-556.
L. Yılmaz, Antalya: Bir Ortaçağ Türk Şehrinin Mimarlık Mirası ve Şehir Dokusunun Gelişimi (16. Yüzyılın Sonuna Kadar), Ankara 2002, 25-28.
T.C. Antalya Valiliği, Antalya Kültür Envanteri (Merkez), Antalya 2003, 154.
A. L. Armağan, “XVI. Yüzyılda Antalya’da Dini – Sosyal Yapılar ve Şehrin Demografik Durumu Üzerine Bir Araştırma,” Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi, Tarih Bölümü, Tarih Araştırmaları Dergisi XX/36, 2004, 10; 12, dn. 21; 27.
L. Yılmaz – K. Tuzcu, Antalya’da Türk Dönemi Kitabeleri, Haarlem 2010, 262.
C. C. Sönmez, Antalya, 1502-1603: Yönetenler, Yaşamlar, Yaşanmışlıklar, Yapılar, Ankara 2015, 89-90.
S. Kılıç, “Antalya’da Tek Kubbeli Cami ve Mescitler (Osmanlı Dönemi),” Antalya 2015, 28-34.

Balibey Camii

Balbey, Şht. Binbaşı Cengiz Toytunç Cd. 46a, 07040 Muratpaşa/Antalya

Google Maps’te Aç