Zincirkıran Mehmet Bey Türbesi
| Eser Adı | Zincirkıran Mehmet Bey Türbesi |
| Türü | Türbe |
| Dönemi | Beylikler Dönemi |
| Şimdiki Durumu | Mevlevihane Müzesi’nin bir parçasıdır. |
| Yapım Tarihi | 1377 |
| Yaptıran | Bilinmiyor |
| Yer / Adres | Selçuk, 07100 Muratpaşa/Antalya |
Yunus oğlu Mahmud oğlu Mehmed tarafından merhum oğlu Ali için yaptırılan sekizgen gövdeli türbe, kare bir subasman üzerinde yükselmektedir ve sekizgen piramidal bir külahla örtülüdür. Türbede Mehmed Bey, eşi ve oğlu Ali için yerleştirilmiş 3 sanduka bulunmaktadır.
Sekizgen yapının 7 cephesinde birer adet düşey dikdörtgen formda pencere yer almaktadır; güneybatı cephesinde ise türbe kapısı yer almaktadır. Dışta işlenmeden yalın halde bırakılmış düz bir silme ve içte profilli bir bordürle çerçevelenmiş olan kapı basık kemerli olarak inşa edilmiştir. Kemerin hemen altında yer alan yapı kitâbesinde Yunus oğlu Mahmud oğlu Mehmed tarafından merhum oğlu Ali için inşa ettirildiği kayıtlıdır. İnşa kitâbesinin hemen altında 3 adet rozet motifi yer almaktadır. Kapının üst kısmında cephe ortasına konmuş yekpare taştan oyulmuş bir kulp ve halka görünümündeki parça “Zincirkıran” lakabının sembolik bir ifadesi şeklinde değerlendirilmektedir. Yapının diğer 7 cephesinde de pencerelerin üstünde yer alacak şekilde bitkisel ve geometrik desenlerin işlendiği yekpare taştan süslemeler vardır.
Yapı içten bir kubbe ile örtülüdür. Doğu, güneydoğu ve batı pencerelerinin hemen üst kısımlarına yekpare taşlara işlenmiş hadis-i şerifler yerleştirilmiştir. Mekânın ortasında ise sandukalar yer almaktadır.
Referans
K. Turfan, 1955 Yılı Antalya Merkez Eski Eser Fişleri. Antalya 1955, no. 33.
Türkiye’de Vakıf Abideler ve Eski Eserler (I), Vakıflar Genel Müdürlüğü Yayınları, 1983, 536-538.
M. Kırmızı, Yivli Minare ve Külliyesi, Antalya 1. Selçuklu Eserleri Semineri 22-23 Mayıs 1986, Antalya Valiliği, Antalya, 41-42.
Ö. Barışta, “Zincir Kıran Mehmet Bey Kümbeti Süslemeleri Üzerine,” Antalya 5. Selçuklu Semineri, Bildiriler ve Seçkiler, Antalya 1998, 141-155.
L. Yılmaz, Antalya: Bir Ortaçağ Türk Şehrinin Mimarlık Mirası ve Şehir Dokusunun Gelişimi (16. Yüzyılın Sonuna Kadar), Ankara 2002, 40-43.
T.C. Antalya Valiliği, Antalya Kültür Envanteri (Merkez), Antalya 2003, 46.
L. Yılmaz – K. Tuzcu, Antalya’da Türk Dönemi Kitabeleri, Haarlem 2010, 200-201.