Eser Adı Mevlevihane (Kaynaklarda Rum Kilisesi ve Alâeddin Zaviyesi olarak da anılmaktadır.)
Türü Mevlevihane
Dönemi Selçuklu
Şimdiki Durumu Mevlevihane Müzesi’nin bir parçasıdır.
Yapım Tarihi 13. yüzyıl
Yaptıran Mevlevihane Hamamı da olarak bilinen Yivli Minare Külliyesi Hamamı’nda bulunan ve Alâeddin Keykubad ve Tuğrul adlarının okunabildiği kitâbenin olasılıkla Mevlevihane yapısının inşa kitâbesi olduğu düşünülmektedir.
Yer / Adres Selçuk, Selçuk Mah No:36, 07100 Muratpaşa/Antalya

İmaret Medresesi’nin (Selçuklu Sarayı önerisi ile birlikte daha sonrasında Mevlevihane’ye dönüştürüldüğü düşünülmektedir. Yüksekçe bir teras üzerinde inşa edilmiş olan Mevlevihane’yi, dikdörtgen formlu, iki katlı bir yapı oluşturmaktadır.

Doğu-batı istikametinde uzanan dikdörtgen plana sahip bina iki katlıdır. Kuzey cephe -alt katın zemin seviyesinin altında kalmasından dolayı- sadece üst kattaki mekânlara ait sağır bir duvar şeklinde görülmektedir. Doğu cephede dikdörtgen formlu iki pencere yer almaktadır ve bu pencereler ayrı ayrı tonozlu iki mekâna açılmaktadır. Güney cephede bulunan basık kemerli kapı kubbe ile örtülü ana mekâna açılmaktadır, kubbe üzerinde altıgen planlı aydınlık feneri bulunmaktadır. Mekânın güney duvarının ortasında yuvarlak kemerli mihrap nişi yer almaktadır. Doğusunda ise beş basamaklı merdivenle çıkılan sivri beşik tonoz örtülü bir eyvan yer almaktadır. Eyvanın güney duvarında ana mekândaki gibi yuvarlak kemerli bir mihrap nişi; kuzey duvarında ise binanın doğu köşesini oluşturan başka bir sivri tonozlu mekâna açılan bir kapı bulunmaktadır. Aynı mekâna kubbeli ana bölümün kuzeydoğu köşesindeki dört basamaklı bir merdiven ile de çıkılmaktadır. Ana bölümün kuzey tarafında alt katta iki, üst katta üç olmak üzere sivri beşik tonozla örtülü mekânlar yer almaktadır. Üst kata, merdivenle çıkılan batı mekânındaki kapı ile ulaşılmaktadır. Batı kanadında üst katta tonoz örtülü iki oda bulunmaktadır. Alt katta sivri beşik tonozla örtülü 2 mekân yer almaktadır ve bu mekânlar sivri kemerli bir kapı ile orta bölüme açılmaktadır.

Referans

K. Turfan, 1955 Yılı Antalya Merkez Eski Eser Fişleri. Antalya 1955, no. 32.
İ. Numan, “Antalya Mevlevi Hanesinin Aslı Hali Hakkında Bazı Düşünceler,” Vakıflar Dergisi XIV, 1982, 125-137.
Türkiye’de Vakıf Abideler ve Eski Eserler (I), Vakıflar Genel Müdürlüğü Yayınları, 1983, 533-535.
M. Kırmızı, “Yivli Minare ve Külliyesi,” Antalya 1. Selçuklu Eserleri Semineri 22-23 Mayıs 1986, Antalya Valiliği, Antalya, 40-41.
E. Emekçil, “İçinde Yaşadığım Selçuklu Eseri,” Antalya 1. Selçuklu Eserleri Semineri 22-23 Mayıs 1986, Antalya Valiliği, Antalya, 13-16.
L. Yılmaz, Antalya: Bir Ortaçağ Türk Şehrinin Mimarlık Mirası ve Şehir Dokusunun Gelişimi (16. Yüzyılın Sonuna Kadar), Ankara 2002, 74-81.
T.C. Antalya Valiliği, Antalya Kültür Envanteri (Merkez), Antalya 2003, 48.
C. C. Sönmez, Antalya Kaleiçi Selçuklu ve Beylikler Dönemi Eserleri, Antalya 2009, 23-50.
A. Durukan, “Yeniden İşlevlendirilmiş Anıtsal Yapılarda Deneyim Odaklı Tasarım: Antalya Kaleiçi ve Balbey Örneği,” Mediterranean Journal of Humanities 10, 2020, 200-201.

Mevlevihane

Selçuk, Selçuk Mah No:36, 07100 Muratpaşa/Antalya

Google Maps’te Aç